Periodontologia
Periodontologia to dziedzina stomatologii zajmująca się profilaktyką i leczeniem chorób przyzębia i błony śluzowej jamy ustnej. Współczesna periodontologia może efektywnie leczyć wiele schorzeń: dziąseł, ozębnej, okostnej, a także kości wyrostka zębodołowego i cementu korzeniowego, czyli wszystkich tych elementów, które odpowiadają za prawidłowe umocowanie (osadzenie i unieruchomienie) zęba w zębodole oraz jego ochronę. Na czym polega kompleksowe leczenie chorób dziąseł i przyzębia? Jakie choroby leczy periodontolog?
Kim jest periodontolog i komu może pomóc?
Periodontolog to lekarz dentysta specjalizujący się w dziedzinie stomatologii zajmującej się problemami, schorzeniami i chorobami przyzębia i błony śluzowej. Z pomocy periodontologa powinny skorzystać osoby, które zostały doń skierowane przez lekarza dentystę, a także każdy, kto zauważa w swojej jamie ustnej niepokojące zmiany w obrębie przyzębia i/lub błony śluzowej, bądź odczuwa dolegliwości bólowe czy dyskomfort będące wynikiem zmian (również w przypadku domniemania chorób periodontologicznych, bez widocznych gołym okiem zmian). Bezwzględnym wskazaniem do podjęcia leczenia periodontologicznego jest krwawienie dziąseł oraz niestabilność / rozchwianie zęba lub zębów. Leczenie periodontologiczne może być stosowane zarówno u dzieci, jak i młodzieży, osób dorosłych i seniorów.
Kogo dotyczy problem chorób przyzębia?
Choroby przyzębia mogą dotyczyć każdego, choć istnieje szereg czynników, które mogą sprzyjać rozwojowi rozmaitych schorzeniom w obrębie przyzębia i błony śluzowej jamy ustnej. Są to przede wszystkim:
- niewłaściwa higiena jamy ustnej – ważna jest zarówno regularność mycia zębów i całej jamy ustnej, jak i dobór odpowiednich środków (przede wszystkim: szczoteczki, pasty i płynów do płukania oraz nici dentystycznych) oraz zastosowanie właściwych technik mycia zębów (bez podrażniania dziąseł)
- kamień nazębny – nieefektywne usuwanie płytki nazębnej i brak dbałości o profilaktykę w tym zakresie (nieusuwanie płytki nazębnej w gabinecie stomatologicznym) może skutkować powstawaniem kamienia nazębnego, który podważa dziąsła, powodując zmiany i stany zapalne w ich obrębie)
- próchnica / zaawansowana próchnica – choroby zębów mogą powodować zmiany i stany zapalne również w obrębie przyzębia
- wady zgryzu – wszelkie nieprawidłowości w obrębie zgryzu mogą powodować problemy z przyzębiem, np. w wyniku nieodpowiedniego, stałego nacisku na wybrane obszary
- źle dobrane protezy, powikłania po leczeniu ortodontycznym (np. dziąsła podrażnione przez elementy aparatów ortodontycznych)
- niewłaściwa dieta – źle zbilansowana dieta, nadmierne spożycie cukrów i produktów typu fast food oraz niedobory witamin i minerałów mogą w znacznym stopniu przyczyniać się do rozwoju chorób jamy ustnej, w tym – chorób przyzębia i błony śluzowej; negatywny wpływ na stan przyzębia może mieć również jedzenie dużej ilości twardych pokarmów / przekąsek, np. orzechów
- stosowanie używek – spożywanie alkoholu (zwłaszcza regularne, w nadmiernych ilościach) oraz palenie papierosów mogą przyczyniać się do powstawania szybko postępujących chorób przyzębia oraz schorzeń błony śluzowej jamy ustnej
- zmiany hormonalne – zmiany zachodzące w gospodarce hormonalne ludzkiego organizmu (np. w okresie ciąży i po ciąży, podczas menopauzy, w wyniki rozmaitych chorób) mogą osłabiać przyzębie i sprzyjać rozwojowi chorób periodontologicznych
- niektóre choroby – problemy z przyzębiem lub podwyższone ryzyko wystąpienia chorób przyzębia mogą powodować niektóre choroby, np.cukrzyca, choroby nowotworowe, choroby osłabiające układ immunologiczny, zaburzenia odżywiania, bulimia.
Etapy leczenia periodontologicznego
Leczenie periodontologiczne może obejmować leczenie ogólnoustrojowe (w przypadku, gdy choroby ogólne manifestują się w miejscowo) i/lub leczenie miejscowe. Sposób leczenia i jego długość, dobór metod, zabiegów i środków zależy od stopnia zaawansowania chorób przyzębia oraz indywidualnych uwarunkowań pacjenta.
Celem pierwszej wizyty u periodontologa jest rozpoznanie schorzenia / postawienie diagnozy, a także opracowanie wstępnego planu leczenia (plan może być weryfikowany w kolejnych etapach, w zależności od efektów uzyskiwanych podczas wykonywania kolejnych zabiegów). Najczęściej również, już podczas pierwszej wizyty, wykonywane są podstawowe zabiegi oczyszczające zęby i poprawiające stan higieny jamy ustnej pacjenta – usuwanie kamienia nazębnego, skaling, piaskowanie, fluoryzacja. W kolejnych etapach, jeśli to konieczne, wdrażane są bardziej skomplikowane zabiegi periodontologiczne, np. z zakresu chirurgii periodontologicznej.
Korzyści leczenia periodontologicznego
Efektywna profilaktyka, regularna kontrola i skuteczne leczenie periodontologiczne pozwalają cieszyć się zdrowym uśmiechem oraz mocnymi i stabilnymi zębami. Zapobiegając rozwojowi chorób przyzębia minimalizujemy m.in. ryzyko utraty zębów w wyniku ich rozchwiania się, ale również wystąpienie szeregu dolegliwości, które mogą powodować ból lub dyskomfort oraz negatywnie wpływać na estetykę naszego uśmiechu. Specjalistyczna opieka periodontologiczna to niezbędny element kompleksowego dbania o zdrowie jamy ustnej.